Soru: "Cemaat mensupları günlük söylemlerinde hep hoşgörü diyorlar, ama Fethullah Gülen ve cemaate yönelik eleştirilere karşı oldukça hoşgörüsüzler. Cemaat güçlendikçe hoşgörü ve uzlaşma gibi prensiplerini terk ediyor, uygun görmediği insanları dışlıyor, uygun gördüğü şeyleri ülkeye ve topluma dayatıyor. Zaten Gülen'in hoşgörü kavramını daha çok 1994'ten sonra dile getirmesi cemaatin menfaatleri gereği uyguladığı bir taktikti" eleştirisi tamamen haksız mıdır?

Her şeyden önce belirtmek gerekir ki, Fethullah Gülen'in yıllardır vaazlarında ve konuşmalarında dile getirdiği hoşgörü ve tolerans kavramları bir "söylem"den ibaret değildir.

Şüphesiz Türkiye'nin geçmiş 30-40 yılına damgasını vuran, günümüzde de değişik vesilelerle sürekli gündeme gelen hareketi, Gülen ve onun tavsiyelerine uyan gönüllülerden oluşan hareket. Öyle görünmektedir ki; önümüzdeki yıllarda da bu hareket geçmiştekilerden farklı olarak çok daha ilmi ve seviyeli bir şekilde araştırılıp tartışılmaya devam edecek. Kimilerinin tarikat, kimilerinin cemaat, kimilerinin ise de daha farklı isimler verdiği bu oluşuma en doğru ismi hareketin fikir mimarı olan sayın Gülen'in bizzat kendisi vermiştir. Evet; bu hareket ne bir cemaat ne de bir tarikattır. Sosyolojik olarak baktığımızda harekete verilebilecek en doğru isim "gönüllüler hareketi"dir.